![]() |
|||||
![]() |
|||||
![]() |
|||||
Strona startowa Fizjologia i choroby nurkowe, NURKOWANIE, teoria nurkowania(1) Fizjologia i choroby nurkowe, teoria nurkowania Filodemos z Gadary, Opracowania, notatki Flegon z Tralles, Opracowania, notatki Frynich, Opracowania, notatki Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Kompendium, Zdrowie Fizjoterapia oddechowa, Zdrowie Fizjoterapia w chorobach ukadu ruchu - Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), notatki Fine Woodworking 063, papermodels, historica Foresight podsumowanie, TECHNIKI SATELITARNE |
Fizjoterapia w chorobach ukladu oddechowego - wybrane jednostki, notatki[ Pobierz całość w formacie PDF ]4 Fizjoterapia w wybranych jednostkach chorobowych Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa) – asthma bronchiale wewnątrzpochodną. Leczenie obu postaci jest podobne, aczkolwiek wykrycie astmy zewnątrz- pochodnej, wywołanej przez określony alergen, umożliwia unikanie tego czynnika. Astma oskrzelowa jest to przewlekła choroba układu oddechowego o podłożu alergicznym, charakteryzująca się stanem zapalnym dróg oddechowych oraz nadreaktywnością oskrzeli. Nadreaktywność oskrzeli jest to ich nadmier- na skurczowa odpowiedź na niewielkie ilości bodźca drażniącego oraz ograniczenie przepły- wu powietrza w oskrzelach, które nie powoduje takiej reakcji u osób zdrowych. Deinicja zapro- ponowana przez American horacic Society określa astmę oskrzelową jako „wzmożoną od- powiedź drzewa oskrzelowego na różne bodź- ce (…) przejawiającą się rozlanym skurczem oskrzeli, którego wielkość ulega zmniejszeniu spontanicznie lub pod wpływem stosowanego leczenia”. Możliwy jest też następujący podział astmy: • alergiczna, • wysiłkowa, • infekcyjna, • polekowa. Podział w oparciu o kryterium nasilenia obja- wów chorobowych • Astmasporadyczna: – objawy rzadziej niż 1 raz w tygodniu, – objawy nocne nie częściej niż 2 razy w mie- siącu, – zaostrzenia są krótkotrwałe. • Astmaprzewlekłalekka: – objawy częściej niż 1 raz w tygodniu, ale rzadziej niż 1 raz dziennie, – objawy nocne częściej niż 2 razy w miesiącu, – zaostrzenia mogą zaburzać sen i utrudniać dzienną aktywność. Epidemiologia W okresie dziecięcym (do 14. r.ż.) u chłop- ców astma występuje dwukrotnie częściej niż u dziewcząt, co potwierdzają liczne statystyki. W wieku dorosłym udział obu płci jest mniej więcej równy. U kobiet charakterystyczny jest wzrost zachorowań na astmę w okresie prze- kwitania. • Astmaprzewlekłaumiarkowana: – objawy codziennie, – objawy nocne częściej niż 1 raz w tygodniu, – zaostrzenia mogą zaburzać sen i utrudniać dzienną aktywność. Etiologia • Astmaprzewlekłaciężka: – objawy codziennie, – częste zaostrzenia, – częste objawy nocne, – ograniczenie aktywności izycznej. Z punktu widzenia etiologii astmę dzieli się na dwie grupy: astmę zewnątrzpochodną i astmę 27 Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego Stan astmatyczny ulega poprawie po inhalacji leku rozszerzające- go oskrzela, natomiast likwidacja pozostałych elementów powodujących obturację wymaga dłuższego leczenia. W badaniach histologicz- nych płuc osób zmarłych z powodu astmy po- twierdza się obecność uogólnionego stanu za- palnego błony śluzowej oskrzeli, gęstej śluzowej wydzieliny w świetle oskrzeli oraz przerost mię- śni gładkich oskrzeli i uszkodzenie nabłonka. Stan astmatyczny to najcięższa postać klinicz- na astmy. Jest to stan zagrożenia życia, w któ- rym konieczne jest leczenie szpitalne, najlepiej w warunkach intensywnej opieki z możliwością stosowania tlenoterapii i ewentualnie sztucznej wentylacji oraz monitorowania przebiegu cho- roby za pomocą badania gazometrycznego krwi tętniczej. W stanie astmatycznym stosuje się liczne leki podawane w odpowiedniej kolejno- ści zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. Patogeneza Przyczyny rozwoju choroby mogą być następu- jące: • dziedziczna skłonność do chorób alergicz- nych; • reakcja alergiczna typu natychmiastowego, w procesie tym biorą udział trzy zasadnicze składniki: – alergen – najczęściej roztocze kurzu domo- wego, sierść i naskórek zwierząt, pióra pta- ków domowych, pyłki traw, pyłki drzew (np. leszczyna, olcha, wiąz, buk, brzoza, topola, dąb, wierzba, jesion), chwastów, zarodniki grzybów i inne; – swoiste przeciwciała IgE; – komórki układu odpornościowego; • nadreaktywność oskrzeli; • produkty spożywcze; • infekcje wirusowe (np. przebyte zapalenia oskrzeli); • nadwrażliwość na NLPZ (aspiryna i inne leki pokrewne) wywołująca uczulenie oraz gwałtowny skurcz oskrzeli; • atopia; • zanieczyszczenia powietrza; • infekcja układu oddechowego; • stres lub lęk. Ryc. 4.1. Oskrzele normalne Zmniejszenie przepływu powietrza w oskrze- lach osób chorych na astmę wynika ze skurczu mięśni gładkich oskrzeli, obrzęku błony śluzo- wej i obecności wydzieliny w świetle oskrzeli. Uważa się, że zmniejszenie przepływu powie- trza, związane ze skurczem mięśni gładkich, Ryc 4.2. Oskrzele astmatyczne 28 Fizjoterapia w wybranych jednostkach chorobowych Występuje nadreaktywność oskrzeli na różne- go rodzaju czynniki środowiska zewnętrznego. Napady astmy pojawiają się w wyniku kontaktu z alergenem, w trakcie wysiłku izycznego, pod- czas oddychania mroźnym powietrzem, a także w trakcie infekcji (bakteryjnych, wirusowych) układu oddechowego. Ryc. 4.3. Roztocze kurzu domowego (www.wikipedia.pl) Czynniki zaostrzające objawy astmy to: • kontaktz alergenami, • nawracająceinfekcjeukładuoddechowego, • paleniepapierosów, • hiperwentylacjawysiłkowa, • niektóreleki, • pewneskładnikipokarmowe. Chorzy na astmę oskrzelową skarżą się często na ucisk w klatce piersiowej, nadmierną pro- dukcję plwociny, zaburzenia snu i częste napady duszności w godzinach nocnych. Objawem są również zaburzenia czynnościowe płuc: obję- tości płuc, mechaniki, wymiany gazowej oraz krążenia płucnego. Niezależnie od przyczy- ny wywołującej mają one podobny charakter. Podstawowym zaburzeniem jest zwężenie lub nawet zamknięcie oskrzeli. Konsekwencją tego jest zwiększenie objętości płuc, oporu oskrze- lowego i wyższe ciśnienie wewnątrzoskrzelowe. Diagnostyka Ryc. 4.4. Różnorodne pyłki roślinne (www.wikipedia.pl) Badanie podmiotowe Rozpoznanie można często ustalić na podsta- wie dolegliwości zgłaszanych przez chorego podczas wywiadu. U dorosłych zazwyczaj nie jest ono trudne. Zwykle dowiadujemy się, że chorowali w dzieciństwie lub mieli już poprzed- nio epizody duszności i „świszczący” oddech. Objawy te cechują astmę, aczkolwiek napadowy kaszel może występować wcześniej niż epizody duszności. U niektórych chorych kaszel może być podstawowym objawem choroby, należy więc podejrzewać astmę u osób z przewlekłym kaszlem o nieustalonej etiologii. Objawy kliniczne Typowe objawy to: • napadydusznościspowodowaneskurczem oskrzeli, • świszczącyoddech, • napadowysuchykaszel, • uczucieciężaru(ucisku)w klatcepiersiowej. Objawy mogą cofać się częściowo lub całkowi- cie, spontanicznie bądź pod wpływem leków. Badanie przedmiotowe Opiera się w bardzo dużej mierze na stwierdza- nych objawach klinicznych (tj. ustaleniu, czy 29 Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego pacjent jest w fazie ostrej, podostrej czy prze- wlekłej choroby). Badanie przedmiotowe w fa- zie podostrej (tj. kiedy ciężki skurcz ustąpił po zastosowaniu leku) powinno obejmować kilka czynności: • należy osłuchać pacjenta w celu zidentyiko- wania miejsc nadmiernego gromadzenia się wydzieliny oskrzelowej oraz obszarów płuc źle upowietrzonych; • należy ocenić tor oddychania oraz udział pomocniczych mięśni oddechowych w cza- sie oddychania, a także zakres ruchomości w stawach ramiennych; • należy zmierzyć ruchomość klatki piersiowej. Pomiary powinny być przeprowadzane syste- matycznie podczas całej rehabilitacji. uruchamiają się w sytuacjach potencjalnie wywołujących lęk. Z tego powodu głównym celem, jaki stoi przed zespołem terapeutycz- nym, jest uświadomienie i edukacja pacjenta w tym zakresie. Cel rehabilitacji w astmie oskrzelowej: • zmniejszenienasileniaobjawówchoroby, • obniżeniepoziomulęku, • poprawajakościżyciachorych. Celem izjoterapii w leczeniu chorób astmatycz- nych jest nie tylko wyleczenie lub zahamowa- nie postępu procesu chorobowego, lecz również niedopuszczenie do rozwoju niewydolności od- dechowej. Ważne badania dodatkowe: • spirometria z próbą rozkurczową; • prowokacyjne testy wziewne – testy pro- wokacji wziewnej polegają na wdychaniu aerozoli zawierających określony, standary- zowany alergen; służą ocenie reaktywności oskrzeli na dany czynnik, co ma praktyczne zastosowanie w diagnostyce astmy oskrze- lowej; • testy skórne ( prick tests , testy punktowe); • oznaczanie poziomu swoistych przeciwciał w surowicy krwi (całkowite i swoiste IgE); • badanie krwi obwodowej z rozmazem; • badania radiologiczne klatki piersiowej. Kinezyterapia Drenaż oskrzeli Zadaniem drenażu, czyli pozycji ułożeniowych, jest usunięcie zalegającej w drzewie oskrzelo- wym wydzieliny poprzez wspomaganie mecha- nizmów izjologicznych, a także poprawienie i utrzymanie właściwej wentylacji płuc. Ponie- waż drenaż opiera się na zasadzie przesuwania się wydzieliny w oskrzelach pod wpływem siły grawitacji, konieczna jest znajomość topograii segmentów oskrzelowo-płucnych. W leczeniu astmy drenaż powinien odbywać się w pozycji siedzącej z wyprostowanymi plecami i głową wspartą na krześle. Natomiast w pozycji leżącej – w ułożeniu na boku ze zgiętymi koń- czynami dolnymi. Leczenie Współczesna medycyna dostarcza nam wie- lu informacji na temat psychosomatycznego charakteru astmy oskrzelowej. Coraz czę- ściej podkreśla się znaczenie jej wpływu na stan psychiczny pacjenta. Obecnie zwraca się szczególną uwagę na konieczność holistyczne- go podejścia do pacjenta z przewlekłą chorobą, jaką jest niewątpliwie dychawica oskrzelowa. Wielu autorów przedstawia zależność między nasileniem czynników psychicznych, zmianą w ich natężeniu a nasileniem subiektywnych objawów astmy. Duże znaczenie przypisuje się zdolności wyzwalania w organizmie psycho- logicznych mechanizmów obronnych, które Ćwiczenia oddechowe z angażowaniem po- szczególnych grup mięśniowych U astmatyków klatka piersiowa wykazuje ten- dencję do ustawienia wdechowego, dlatego ważna jest edukacja pacjenta w zakresie prawi- dłowego wykonywania ćwiczeń oddechowych ukierunkowanych na angażowanie poszczegól- nych grup mięśniowych. Szczególnie istotne jest nabycie przez pacjenta umiejętności oddycha- nia dolną częścią klatki piersiowej. Właściwe ćwiczenia oddechowe polegają na pogłębionym oddychaniu z pokonaniem stosowanego oporu. 30 Fizjoterapia w wybranych jednostkach chorobowych Ćwiczenia wzmacniające przeponę Przeprowadza się je najczęściej w pozycji leżenia na plecach z zastosowaniem niewielkiego cię- żaru umieszczonego na brzuchu, np. woreczka z piaskiem. Zadaniem pacjenta jest unoszenie go ku górze podczas głębokiego wdechu nosem. Wydech wykonuje się przez usta. Zalecany czas takich ćwiczeń to około 20 minut rano i wieczo- rem. Ćwiczenia wykonuje się również na boku, aby ćwiczyć tylko jedną połowę przepony w celu zapobiegania zrostom. Zaleca się wykonywanie 15–30 powtórzeń na chorym boku 2–3 razy dziennie, po czym stopniowo przechodzi się do oddychania przeponowego z oporem (ręka i- zjoterapeuty) na dolną część klatki piersiowej. W okresie późniejszym opór ręczny zastępuje się woreczkiem o wadze 3–4 kg. Ryc. 4.6. Ćwiczenia oddychania dolnożebrowego Ćwiczenia wzmacniające mięśnie międzyże- browe zewnętrzne Są to ćwiczenia w formie trwającego jak naj- dłużej gwizdu lub dmuchania. Można je wyko- nywać również przy użyciu taśmy thera-band, która ma stwarzać opór zewnętrzny na klatkę piersiową. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha Są bardzo istotne ze względu na fakt, że mięś- nie brzucha spełniają ważną rolę w czasie wy- dechu. Należy skorelować fazy oddechu z ru- chami ciała. Ryc. 4.5. Oddychanie torem przeponowym z obciążeniem Postępowanie w czasie ataku Jednym z trenowanych zachowań jest przyjmo- wanie odpowiedniej pozycji w trakcie napadu duszności. Pozwala ona na uruchomienie do- datkowych mięśni oddechowych (głównie obrę- czy barkowej). Chory, siedząc na krześle, opiera łokcie na udach lub wspiera ramiona na opar- ciu krzesła, co przypomina pozycję woźnicy. Wykonuje krótki wdech przez nos, natomiast wydłużony wydech przez przymknięte usta. Jednocześnie silnie wciąga brzuch bez urucha- miania tłoczni brzusznej. Ćwiczenia oddychania dolnożebrowego Pozycją ułatwiającą ruch jest ułożenie pacjen- ta na zdrowym boku. Fizjoterapeuta stosuje opór na boczną powierzchnię klatki piersio- wej podczas wdechu. Efektywność oddychania można zwiększać poprzez włączenie czynnych ruchów kończyny górnej zgodnie z fazami od- dychania. 31 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
||||
![]() |
|||||
Wszelkie Prawa Zastrzeżone! Jedyną nadzieją jest... nadzieja. Design by SZABLONY.maniak.pl. |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |