Freud wiecznie żywy - Solms, Psychologia




	Strona startowa Fahrenheit 451 (1966), film - dramat, psychologiczny, nihilistyczny Funny Games (1997), film - dramat, psychologiczny, nihilistyczny Feed (2005), film - dramat, psychologiczny, nihilistyczny Farkas-Ukryte rzeczywistości, ►⚕EZOTERYKA,samouzdrawianie, psychologia⚕ Fenomenologiczna koncepcja świadomosci, Psychologia Furmaga L. - Gwalt, Psychologia Freud- Kultura jako ÅºrÃ³dÅ‚o cierpieÅ„- opracowanie, Psychologia Flashbacks.Of.A.Fool.DVDRip.XviD-DoNE.1, filmy(H; czekolada) Fire.With.Fire.2012.HD 720p.BRrip.x264. Napisy PL, @@@ FILMY HD. Wielka Rozdzielczość, Mała Waga. SPRAWDŹ TO !!! Fobia społeczna, Fobia społeczna zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl plytydrogowe.keep.pl	Freud wiecznie żywy - Solms, Psychologia [ Pobierz całość w formacie PDF ] Koncepcje Freuda sprzed stu lat pozwalajà ujàç wyniki badaƒ nad biologià mózgu w spójne ramy teoretyczne wiecznie ˝ywy Mark Solms Freud Freud w m∏odoÊci (oko∏o roku 1891) przesz∏oÊci nawet przez cz´Êç psycho- analityków. Freud by∏ ju˝ tylko historià. W nowej psychologii zmieni∏ si´ sposób myÊlenia: osoby cierpiàce na depresj´ czujà si´ nieszcz´Êliwe nie dlatego, ˝e coÊ naruszy∏o ich najwczeÊniejsze zwiàz- ki uczuciowe z okresu niemowl´ctwa, ale dlatego, ˝e zachwianiu uleg∏a równo- waga chemiczna w ich mózgu. Tylko ˝e psychofarmakologia nie przedstawi∏a ca∏oÊciowej teorii osobowoÊci, emocji i motywacji – nowego wyt∏umaczenia, jak funkcjonujemy. Bez takiego modelu ba- dacze mózgu skoncentrowali si´ na wy- cinkowych zagadnieniach, tracàc zain- teresowanie ogólnym obrazem. DziÊ jednak obraz ten znów znalaz∏ si´ w centrum uwagi i okaza∏o si´ niespo- dziewanie, ˝e niewiele ró˝ni si´ od tego, który sto lat temu naszkicowa∏ Freud. Konsensus jest nadal odleg∏y, ale coraz wi´cej badaczy uk∏adu nerwowego o ró˝- nych orientacjach dochodzi do tego sa- mego wniosku co Eric R. Kandel z Co- lumbia University, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w ro- ku 2000 – ˝e psychoanaliza stanowi „na- dal najbardziej spójne i intelektualnie sa- tysfakcjonujàce podejÊcie do umys∏u”. Freud powróci∏ i to nie tylko na polu teorii. Interdyscyplinarne grupy robo- cze pracujà nad po∏àczeniem dwóch do niedawna odr´bnych i niekiedy prze- ciwstawnych dziedzin – badaƒ nad uk∏a- dem nerwowym i psychoanalizy – nie- mal w ka˝dym wi´kszym mieÊcie Êwiata. Wspó∏pracujà one w ramach Interna- tional Neuro-Psychoanalysis Society, które organizuje dorocznie kongres i wydaje cieszàce si´ powodzeniem czaso- pismo Neuro-Psychoanalysis . Dowodem na to, ˝e idee Freuda wróci∏y do ∏ask, jest sk∏ad rady naukowej pisma, w któ- rej zasiadajà najwi´ksi wspó∏czeÊni ba- dacze behawioralnych aspektów uk∏a- du nerwowego, m.in. Antonio R. Dama- sio, Eric R. Kandel, Joseph E. LeDoux, Benjamin Libet, Jaak Panksepp, Vila- yanur S. Ramachandran, Daniel L. Schacter i Wolf Singer. Naukowcy ci chcà wspólnie wypra- cowaç, jak to okreÊla Kandel, „nowe ra- my intelektualne dla psychiatrii”. Wy- glàda na to, ˝e naszkicowany przez Freuda uproszczony model organizacji psychiki odegra tu takà rol´, jak Darwi- nowska teoria ewolucji w rozwoju ge- netyki molekularnej – stanie si´ szkie- letem pozwalajàcym w sposób spójny i logiczny organizowaç wy∏aniajàce si´ PRZEZ CA¸Ñ PIERWSZÑ PO¸OW¢ XX WIEKU próby wyjaÊnienia dzia∏ania ludzkiego umys∏u by∏y zdominowane przez idee Sigmunda Freuda. Stawia∏ on zasadni- czà tez´, ˝e du˝a cz´Êç motywów na- szych dzia∏aƒ kryje si´ w nieÊwiado- moÊci. Co wi´cej, aktywnie wypierajà je ze ÊwiadomoÊci mechanizmy repre- sji (wyparcia). Aparat wykonawczy psy- chiki (ego) odrzuca wszelkie nieÊwiado- me pop´dy (id), które mog∏yby sk∏aniaç nas do zachowaƒ niezgodnych z naszà wizjà siebie samych, wytworzonà przez cywilizacj´. Represja jest konieczna, gdy˝ pop´dy przybierajà zewn´trznà for- m´ niepohamowanych nami´tnoÊci, dzieci´cych fantazji i ˝àdz o charakte- rze seksualnym lub agresywnym. Freud a˝ do Êmierci w 1939 roku twierdzi∏, ˝e przyczynà choroby psy- chicznej jest zawodnoÊç mechanizmów wyparcia. Fobie, stany l´kowe i natr´c- twa sà skutkiem wtargni´cia ukrytych pop´dów w sfer´ zachowaƒ wolicjonal- nych. Celem psychoterapii jest wi´c do- tarcie do tkwiàcych w nieÊwiadomoÊci przyczyn objawów neurotycznych i pod- danie ich dojrza∏ej, racjonalnej ocenie, która pozbawi je si∏y oddzia∏ywania. Poczàwszy jednak od lat pi´çdziesià- tych XX wieku, kiedy badania nad umy- s∏em i mózgiem sta∏y si´ bardziej wyra- finowane, specjaliÊci zacz´li sobie coraz wyraêniej uÊwiadamiaç, ˝e Freud przed- stawi∏ na poparcie swej teorii nader wà- t∏e dowody. Jego podstawowà metodà badawczà nie by∏ eksperyment kontro- lowany, tylko prosta obserwacja pacjen- tów w warunkach klinicznych, po∏àczo- na z refleksjà teoretycznà. Terapie farmakologiczne zyskiwa∏y na popular- noÊci, a biologiczne podejÊcie do chorób psychicznych stopniowo usun´∏o psy- choanaliz´ w cieƒ. Sam Freud, gdyby ˝y∏, móg∏by powitaç taki rozwój wypad- ków z zadowoleniem. Jako ceniony w swojej epoce specjalista od uk∏adu ner- wowego cz´sto mawia∏: „Niedostatki na- szego opisu przypuszczalnie znik∏yby, gdyby uda∏o nam si´ przejÊç od katego- rii psychologicznych do fizjologicznych i chemicznych”. Nie dysponowa∏ jednak wiedzà ani technikà, które pozwoli∏yby mu poznaç organizacj´ mózgu czy to osoby zdrowej, czy neurotycznej. W latach osiemdziesiàtych XX wieku poj´cia ego i id by∏y uznawane za relikt Przeglàd / Modele umys∏u n Freudowskie koncepcje ego, id i wypartych pragnieƒ zdominowa∏y na wiele lat podejÊcie do chorób psychicznych. W miar´ poznawania zachodzàcych w mózgu procesów chemicznych miejsce tego modelu zajà∏ biologiczny opis umys∏u w kategoriach funkcjonowania neuronów. n Jednak obraz procesów chemicznych w mózgu wy∏aniajàcy si´ z najnowszych prób integracji odkryç w dziedzinie neurologii potwierdza trafnoÊç ogólnego modelu naszkicowanego przed blisko wiekiem przez Freuda. Coraz wi´cej naukowców pragnie obecnie po∏àczyç neurologi´ i psychiatri´ w jednà teori´. 76 ÂWIAT NAUKI CZERWIEC 2004 szczegó∏y. RównoczeÊnie badacze znaj- dujà dowody prawdziwoÊci twierdzeƒ Freuda i identyfikujà mechanizmy odpo- wiedzialne za opisywane przez niego procesy umys∏owe. Ale nie uniemo˝liwia im to wywierania wp∏ywu na nasze uczucia i zachowania w doros∏ym ˝yciu. Trudno by∏oby zna- leêç neurobiologa rozwojowego, który nie wierzy∏by we wp∏yw wczesnych do- Êwiadczeƒ niemowl´cia, a zw∏aszcza je- go kontaktu z matkà, na charakter po- wstajàcych w mózgu po∏àczeƒ, od których w zasadniczy sposób zale˝y je- go przysz∏a osobowoÊç i zdrowie psy- chiczne. A jednak ˝adnego z tych do- Êwiadczeƒ nie mo˝na sobie Êwiadomie przypomnieç. Widaç coraz wyraêniej, ˝e za du˝à cz´Êcià czynnoÊci umys∏u kryje si´ nieÊwiadomoÊç. cje. Tez´ t´ potwierdzajà jednak coraz liczniejsze opisy jednostkowych przy- padków. Z najbardziej znanym z nich zetknà∏ si´ Ramachandran – specjalista w dziedzinie neurologii behawioralnej z University of California w San Diego – podczas prowadzonych w 1994 roku badaƒ nad pacjentami z anozognozjà. Uszkodzenie prawego p∏ata ciemie- niowego sprawia, ˝e osoby te nie zdajà sobie sprawy z w∏asnych powa˝nych defektów somatycznych, jak parali˝ koƒ- czyny. Kiedy Ramachandran wywo∏a∏ u jednej z pacjentek sztuczne zwi´ksze- nie aktywnoÊci prawej pó∏kuli mózgu, zda∏a ona sobie spraw´, ˝e ma spara- li˝owanà lewà r´k´ i ˝e by∏a ona spa- rali˝owana przez ca∏y czas, odkàd osiem dni wczeÊniej dozna∏a wylewu. Dowo- dzi to, ˝e nieÊwiadomie rozpoznawa∏a i rejestrowa∏a swoje u∏omnoÊci w ciàgu poprzednich oÊmiu dni, choç w sposób NieuÊwiadomiona motywacja KIEDY FREUD sformu∏owa∏ podstawowe za∏o˝enie, ˝e wi´ksza cz´Êç procesów umys∏owych determinujàcych nasze co- dzienne myÊli, uczucia i akty woli za- chodzi nieÊwiadomie, wspó∏czeÊni uzna- li, ˝e jest ono nie do przyj´cia. Dzisiejsze odkrycia potwierdzajà jednak istnienie i kluczowà rol´ procesów zachodzàcych nieÊwiadomie. Okazuje si´ na przyk∏ad, ˝e u pacjentów, którzy utracili zdolnoÊç do Êwiadomego zapami´tywania wyda- rzeƒ w wyniku uszkodzeƒ pewnych cz´- Êci mózgu, „niepami´tane” prze˝ycia wy- wierajà wyraêny wp∏yw na zachowanie. SpecjaliÊci od poznawczych aspektów funkcjonowania uk∏adu nerwowego wyja- Êniajà to istnieniem odr´bnych systemów pami´ci do przetwarzania informacji w sposób „jawny” (Êwiadomie) i „utajony” (nieÊwiadomie). Freud postulowa∏ do- k∏adnie taki sam podzia∏ pami´ci. Badacze uk∏adu nerwowego zidenty- fikowali równie˝ systemy pami´ci nie- Êwiadomej poÊredniczàce w uczeniu si´ reakcji emocjonalnych. Podczas badaƒ prowadzonych w New York University w 1996 roku LeDoux stwierdzi∏, ˝e po- ni˝ej poziomu kory mózgowej, Êwia- domie odbierajàcej bodêce, istnieje dro- ga nerwowa przekazujàca dostarczane przez zmys∏y informacje do pierwotnych struktur mózgu, odpowiedzialnych za powstawanie reakcji l´kowych. Po- niewa˝ droga ta omija hipokamp, w któ- rym powstajà Êwiadome wspomnienia, bie˝àce zdarzenia z regu∏y wydobywajà z nieÊwiadomoÊci wspomnienia wa˝- nych dla emocji zdarzeƒ z przesz∏oÊci, wywo∏ujàc Êwiadomie postrzegane, po- zornie irracjonalne reakcje typu: „Czu- j´ si´ nieswojo w obecnoÊci m´˝czyzn z brodà”. Badania nad uk∏adem nerwowym wy- kaza∏y, ˝e struktury o zasadniczym zna- czeniu dla powstawania Êwiadomych (jawnych) wspomnieƒ nie dzia∏ajà przez pierwsze dwa lata ˝ycia, co w sposób elegancki t∏umaczy zjawisko okreÊlane przez Freuda jako „amnezja dzieci´ca”. Tak jak podejrzewa∏ Freud, najdawniej- sze wspomnienia nie ulatujà nam wca- le z pami´ci – nie jesteÊmy tylko w stanie ich wywo∏aç na poziomie Êwiadomym. Represja zrehabilitowana NAWET JE Â LI najcz´Êciej nie uÊwiadamia- my sobie czynników kierujàcych naszym zachowaniem, nie jest to jeszcze dowo- dem, ˝e – jak twierdzi∏ Freud – Êwiado- mie t∏umimy niemi∏e dla nas informa- UMYS¸ I MATERIA Freud sformu∏owa∏ ostatecznà wersj´ swego mo- delu umys∏u w roku 1933 ( z prawej; kolory do- dano ). Linie przerywane oznaczajà granic´ mi´- dzy procesami Êwiadomymi i nieÊwiadomymi. Superego wypiera instynktowne pop´dy (id), za- pobiegajàc zak∏ócaniu przez nie racjonalnego my- Êlenia. Wi´ksza cz´Êç procesów racjonalnych (ego) równie˝ zachodzi na poziomie automatycz- nym i nieÊwiadomym, tak wi´c tylko ma∏a cz´Êç ego ( wypuk∏oÊç na górze ) odpowiada za Êwiado- me doznania blisko zwiàzane z percepcjà. Super- ego poÊredniczy w bezustannej walce ego z id o dominacj´. Przyjmowana obecnie w neurologii mapa funkcji mózgu ( poni˝ej ) jest w ogólnych zarysach zgodna z koncepcjà Freuda. Pieƒ i uk∏ad limbiczny – cz´Êci mózgu odpowiedzialne za in- stynkty i pop´dy – odpowiadajà mniej wi´cej id u Freuda. Brzuszna cz´Êç p∏atów czo∏owych kon- trolujàca procesy t∏umienia, grzbietowa cz´Êç p∏a- tów czo∏owych odpowiadajàca za samoÊwiado- moÊç oraz kora potyliczna reprezentujàca Êwiat zewn´trzny – tworzà ego i superego. Grzbietowa cz´Êç p∏ata czo∏owego Kora potyliczna Brzuszna cz´Êç p∏ata czo∏owego Pieƒ mózgu CZERWIEC 2004 ÂWIAT NAUKI 77 Êwiadomy przez ca∏y ten okres zaprze- cza∏a istnieniu problemu. Kiedy jednak efekty stymulacji min´- ∏y, pacjentka – co bardzo istotne – nie tyl- ko ponownie uzna∏a, ˝e stan jej r´ki jest normalny, ale zapomnia∏a nawet, ˝e przy- zna∏a, i˝ ma sparali˝owanà r´k´, choç zapami´ta∏a wszystkie inne szczegó∏y roz- mowy z badaczem. Ramachandran wy- szeÊçdziesiàtych i siedemdziesiàtych – osoby cierpiàce na anozognozj´ zazwy- czaj zaprzeczajà, powo∏ujàc si´ na ra- cjonalne argumenty, istnieniu niemi∏ych faktów i przedstawiajà wiarygodne, acz zmyÊlone wyt∏umaczenia swych moty- wowanych przez nieÊwiadomoÊç dzia- ∏aƒ. W ten sposób – mówi Ramachan- dran – lewa pó∏kula najwyraêniej stosuje kolejnych dni spotykaliÊmy si´ na 50 min u mnie w gabinecie. Podczas ka˝dej z tych sesji m´˝czyzna zachowywa∏ si´, jakby widzia∏ mnie pierwszy raz w ˝yciu i nie pami´ta∏, ˝e przeszed∏ operacj´ usuni´cia guza z p∏atów czo∏owych móz- gu, która spowodowa∏a u niego amne- zj´. By∏ przekonany, ˝e wszystko jest z nim w porzàdku. Pytany o blizn´ na g∏o- Sam Freud przewidywa∏, ˝e nadejdzie dzieƒ, kiedy jego psychologiczne koncepcje zostanà uzupe∏nione danymi neurologicznymi. ciàgnà∏ stàd wniosek, „˝e selektywne t∏u- mienie wspomnieƒ jest istotnie mo˝liwe [...]. Kontakt [z pacjentkà] przekona∏ mnie po raz pierwszy o realnym charakterze zjawiska represji, na którym opiera si´ klasyczna teoria psychoanalizy”. Podobnie jak pacjenci z „rozszczepio- nym mózgiem”, którym usuni´to po∏à- czenie mi´dzy pó∏kulami – rozs∏awieni pracami zmar∏ego niedawno laureata Nagrody Nobla Rogera W. Sperry’ego z California Institute of Technology z lat freudowskie „mechanizmy obronne”. Analogiczne zjawiska zaobserwowano tak˝e u ludzi z nieuszkodzonym móz- giem. Jak zauwa˝y∏ neuropsycholog Martin A. Conway z Durham Universi- ty w Wielkiej Brytanii w komentarzu opublikowanym w 2001 roku przez Na- ture , je˝eli potrafimy wywo∏aç wyraêne efekty represji u zwyk∏ych ludzi w cie- plarnianych warunkach laboratoryjnych, to w prawdziwie traumatycznych sytu- acjach w ˝yciu nale˝y oczekiwaç znacz- nie silniejszych efektów. wie, podawa∏ zupe∏nie niewiarygodne wyjaÊnienia: pozosta∏a po operacji sto- matologicznej lub wszczepieniu bajpa- sów. Oba te zabiegi faktycznie przed la- ty przeszed∏ i w przeciwieƒstwie do operacji mózgu powiod∏y si´. Pytany o mojà to˝samoÊç i cel nasze- go spotkania, odpowiada∏ ró˝nie – ˝e je- stem jego znajomym, kompanem do kieliszka, klientem, któremu udziela fa- chowej konsultacji, kolegà z dru˝yny sportowej (choç dyscyplin´, o którà chodzi∏o, uprawia∏ kilkadziesiàt lat wczeÊniej, na studiach) lub mechani- kiem naprawiajàcym jeden z jego spor- towych samochodów (nie posiada∏ w rzeczywistoÊci ani jednego). Zachowy- wa∏ si´ w sposób odpowiedni do postrze- ganej sytuacji: rozglàda∏ si´ po pokoju w poszukiwaniu piwa lub sprawdza∏ przez okno, gdzie stoi jego samochód. Przypadkowego obserwatora uderza ˝yczeniowy charakter z∏udzeƒ, którym ulega∏ pacjent. Fotopoulou obiektywnie potwierdzi∏a trafnoÊç tej oceny, anali- zujàc jego 155 kolejnych konfabulacji. ZmyÊlenia m´˝czyzny nie by∏y losowym „szumem”, tylko wynika∏y z „zasady przyjemnoÊci” majàcej – wed∏ug Freu- da – decydujàce znaczenie dla myÊlenia nieÊwiadomego. Pacjent po prostu prze- kszta∏ca∏ rzeczywistoÊç wed∏ug w∏asnych upodobaƒ. Podobnych obserwacji doko- nali te˝ inni badacze: Martin Conway z Durham i Oliver Turnbull z University of Wales. Choç nie specjalizujà si´ oni w psychoanalizie, tylko w poznawczych aspektach dzia∏ania uk∏adu nerwowego, to jednak interpretujà swoje odkrycia w kategoriach freudowskich, twierdzàc – w uproszczeniu – ˝e przyczynà konfa- bulacji jest uszkodzenie struktur uk∏adu limbicznego w p∏atach czo∏owych, os∏a- biajàce poznawcze mechanizmy kontro- OBRAZY SKANINGOWE MÓZGU ukazujà uszkodzenia powodujàce zaburzenia funk- cji psychicznych, które Freud móg∏ badaç jedynie metodami klinicznymi. Uzyskany nie- dawno dzi´ki zastosowaniu rezonansu ma- gnetycznego obraz mózgu pacjenta tworzà- cego megalomaƒskie konfabulacje ukazuje uszkodzenie ( strza∏ka ) zakr´tu obr´czy – frag- mentu przyÊrodkowej cz´Êci p∏ata czo∏owe- go pe∏niàcego funkcje, które jak postulowa∏ Freud, w normalnych warunkach blokujà wp∏yw nieÊwiadomych pragnieƒ na racjo- nalny wizerunek w∏asny jednostki. Zasada przyjemnoÊci FREUD POSZED ¸ jeszcze dalej. Nie ograni- czy∏ si´ do stwierdzenia, ˝e du˝a cz´Êç naszego ˝ycia umys∏owego toczy si´ w nieÊwiadomoÊci, poza naszà kontrolà, ale utrzymywa∏, ˝e poddana represji cz´Êç nieÊwiadomoÊci kieruje si´ innà zasadà ni˝ rzàdzàca Êwiadomym ego „zasada rzeczywistoÊci”. MyÊlenie nie- Êwiadome ma charakter ˝yczeniowy i nic sobie nie robi z zasad logiki ani z up∏ywu czasu. Je˝eli Freud mia∏ racj´, uszkodzenie mózgowych oÊrodków zaanga˝owanych w procesy hamowania (siedziby „re- presyjnego” ego) powinno przestawiaç umys∏ na myÊlenie irracjonalne i ˝ycze- niowe. I to w∏aÊnie zaobserwowano u pacjentów z uszkodzonymi strukturami uk∏adu limbicznego w p∏acie czo∏owym, kontrolujàcymi najwa˝niejsze aspekty samoÊwiadomoÊci. Wyst´puje u nich uderzajàcy syndrom, zwany psychozà Korsakowa: nie zdajà sobie sprawy ze swej amnezji, a luki w pami´ci uzupe∏- niajà zmyÊlonymi opowieÊciami, czyli konfabulacjami. Neuropsycholog z Durham, Aikateri- ni Fotopoulou, bada∏a niedawno w moim laboratorium takiego pacjenta. Przez 12 78 ÂWIAT NAUKI CZERWIEC 2004 [ Pobierz całość w formacie PDF ] zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl rafalstec.xlx.pl

Wszelkie Prawa Zastrzeżone! Jedyną nadzieją jest... nadzieja. Design by SZABLONY.maniak.pl.

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL